Sinh thiết lỏng là gì?
Sinh thiết lỏng (Liquid biopsy) là phương pháp không xâm lấn săn tìm các phân tử của khối u như tế bào khối u (CTC), DNA (ctDNAs), RNA (ctRNAs), protein… lưu hành tự do trong máu hoặc dịch cơ thể. Đây là phương pháp có tiềm năng và hứa hẹn trong y học để cá thể hoá chẩn đoán và điều trị ung thư, nó không chỉ phát hiện bệnh ở giai đoạn rất sớm mà còn có thể tầm soát được đa cơ quan cùng lúc.
Đặc biệt là Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Thuốc Hoa Kỳ (FDA) đã chấp thuận sử dụng sinh thiết lỏng trong chẩn đoán ung thư phổi vào năm 2016. Ngoài ra, theo dõi biến đổi nồng độ các phân tử của khối u có thể dự báo đáp ứng điều trị và tiên lượng diễn tiến của người bệnh.
Tế bào phóng thích DNA vào máu - CtDNA trở thành dấu ấn sinh học phát hiện ung thư của thế kỷ 21
Theo nguyên tắc sinh học phân tử, các tế bào (dù khoẻ mạnh hay tế bào khối u) đều có đặc điểm là sẽ phóng thích các DNA tự do vào máu, được gọi là cell –free DNA. Các DNA này là phân tử DNA ngoại bào (extracellular DNA) lưu thông tự do trong máu và các chất dịch trong cơ thể.
Các mảnh DNA tự do được tế bào ung thư phóng thích vào máu thông qua cơ chế chết theo lập trình (apoptosis), tế bào khối u tiết ra hoặc tế bào khối u hoại tử do thiếu máu nuôi… Các DNA tự do này nếu được phóng thích từ tế bào khối u ung thư sẽ được gọi là ctDNA( circulating tumour DNA – DNA tự do được tế bào khối u phóng thích vào máu) và chúng sẽ mang những đặc điểm riêng biệt của chính loại tế bào khối u phóng thích chúng.
Điểm đặc biệt của công nghệ sinh thiết lỏng hiện đại mà Seta Hà Nội hợp tác thực hiện là:
- Chỉ cần thu máu của bệnh nhân như các xét nghiệm máu thông thường
- Độ nhạy trên 77% và độ đặc hiệu trên 99%, cho kết quả chính xác và giảm tối đa kết quả dương tính giả
- Tầm soát và phát hiện được cùng lúc các loại ung thư phổ biến hiện nay: vú, gan, phổi, đại-trực tràng
- Phát hiện được ung thư ở giai đoạn rất sớm (khi chưa có biểu hiện bệnh cụ thể)
Việc tầm soát ung thư đa cơ quan thông qua ctDNA sẽ giúp giảm bớt số xét nghiệm sàng lọc và chẩn đoán đơn cơ quan không cần thiết, giảm được gánh nặng bệnh tật của ung thư cho cộng đồng và y tế.
Sinh thiết lỏng giúp phát hiện ung thư nào?
Cơ chế sinh thiết lỏng giúp phát hiện phần lớn các loại ung thư bao gồm::
.png)
- Ung thư phổi;
- Ung thư nguyên bào thần kinh;
- Ung thư tiền liệt tuyến;
- Ung thư buồng trứng;
- Ung thư đại trực tràng;
- Ung thư gan;
- Ung thư vú;
- Ung thư da, hắc tố bào;
- Ung thư tuyến giáp;
- Ung thư đầu và cổ;
- Ung thư ống tụy;
- Ung thư tế bào thân;
- Ung thư bàng quang;
- Ung thư dạ dày thực quản;
- Ung thư nguyên bào tủy;
- Ung thư nguyên bào thần kinh đệm
Trong đó, đối với ung thư buồng trứng, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư tuyến tụy, ung thư thực quản, ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư vú khi thực hiện sinh thiết lỏng có kết quả chính các lên đến 70%.
Độ nhạy của xét nghiệm sinh thiết lỏng dao động từ 69-98% khi phát hiện 5 loại ung thư buồng trứng, gan, dạ dày, tuyến tụy và thực quản. Khả năng xét nghiệm xác định vị trí cơ quan và sự phát triển của khối u có tính chính xác cao đến 99%.
Khi truyền thống vẫn sử dụng phương pháp phẫu thuật lấy mô từ khối u để phát hiện bệnh ung thư có thể dẫn đến nhiều rủi ro, đau đớn cho người bệnh, đặc biệt là bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối thì sinh thiết lỏng là phương pháp mới có thể kiểm tra thường xuyên và định kỳ để phát hiện sớm khối u, tăng tỷ lệ điều trị khỏi, kéo dài sự sống cho bệnh nhân.
Phương pháp thực hiện
SETA Clinic Hà Nội sẽ thực hiện quy trình lấy 2 ống máu, mỗi ống khoảng 10ml của khách hàng, bảo quản và chuyển sang Seta Tokyo Clinic Nhật Bản và các đối tác hàng đầu tại Việt Nam để xét nghiệm tầm soát. Kết quả xét nghiệm sẽ được thông báo chi tiết tới khách hàng sau 2 tuần. Nếu khách hàng có nhu cầu tìm hiểu thêm, xin tham khảo tại đây hoặc liên hệ với SETA Clinic Hà Nội.
